30. urodziny fundacji DOM z Opola. Są w niej osoby, które przyszły jako podopieczni, a teraz są pracownikami

16 stycznia 1991 roku Teresa i Kazimierz Jednorogowie powołali w Opolu Fundację Dom Rodzinnej Rehabilitacji Dzieci z Porażeniem Mózgowym. Nazwali ją "Dom" - jak wyjaśniali w jednym z wywiadów - "żeby była miejscem, do którego - jak do rodzinnego domu - można zawsze wrócić".

- To ludzie niezwykli, którzy widząc ogrom potrzeb w zakresie wsparcie osób z niepełnosprawnościami i ich rodzin, po prostu postanowili działać - opisuje Jednorogów Małgorzata Jagieluk, od lipca 2020 roku prezes fundacji. Funkcję tę przejęła po Teresie Jednoróg, po rezygnacji fundatorów z kierowania fundacją. Kazimierz Jednoróg był dyrektorem fundacji. Dożywotnio są fundatorami.

- Doświadczenie w pracy z osobami niepełnosprawnymi państwo Jednorogowie zbierali od 1989 roku, gdy w swoim mieszkaniu spotykali się z rodzinami dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, by wspierać ich w rehabilitacji - kontynuuje Małgorzata Jagieluk. - Byli prekursorami w propagowaniu nowatorskich metod pracy rehabilitacyjnej, które dopiero docierały do Polski jako nowinki, m.in. metoda Domana. Cały czas też marzyli i planowali, by stworzyć miejsce oferujące profesjonalną pomoc, której tak bardzo brakowało.

Fundacja organizuje pomoc w zakresie diagnozy, leczenia, rehabilitacji, wsparcia terapeutycznego dla osób z niepełnosprawnością i ich rodzin. Zapewnia wsparcie osobom z niepełnosprawnościami na każdym etapie życia, przeprowadzając ich przez niezliczone trudności w drodze do samodzielności.

Obecnie pod jej opieką jest 1500 rodzin, a w niektórych po dwoje a nawet troje dzieci z niepełnosprawnościami. Ile rodzin korzystało z pomocy fundacji przez te 30 lat, policzyć nikt nie jest w stanie, bo przez pierwsze lata tego nie spisywano.

Fundacja dziś to także pracodawca, zatrudniający 180 osób, w tym z niepełnosprawnościami. Co więcej, wśród obecnych pracowników są dotychczasowi podopieczni fundacji.

Pierwszą siedzibę fundacja znalazła w 1993 r. przy ul. Szymanowskiego 1, gdzie powstał Warsztat Terapii Zajęciowej (pierwszy w województwie). Po powodzi w 1997 r., w czasie której budynek został zalany, gruntownie go przebudowano i dostosowano do potrzeb utworzenia Niepublicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej (w 1998 r.).

W związku z rozwojem fundatorom potrzebne było nowe miejsce. W 2004 r. w budynku przy ul. Mielęckiego 4a w Opolu powstał Zakład Aktywności Zawodowej oraz Środowiskowy Dom Samopomocy. W tym samym roku fundacja otrzymała też status organizacji pożytku publicznego (OPP) - jako pierwsza na Opolszczyźnie.

W 2010, korzystając z pieniędzy unijnych, fundacja uruchomiła w centrum Opola Galerię Twórczości Osób Niepełnosprawnych Biały Kruk, a w niej kolejne miejsca rehabilitacji i pracy dla swoich podopiecznych. Obecnie galeria działa w Rynku.

W 2013 w nowo wybudowanym budynku przy ul. Szymanowskiego rozpoczął działalność Ośrodek Kompleksowej Rehabilitacji fundacji DOM. W 2019 fundacja stała się właścicielem budynków, w których prowadzi działalność. W tym samym roku otrzymała dofinansowanie na rozbudowę i modernizację budynków przy ul. Szymanowskiego.

- Tę inwestycję, po licznych perturbacjach, mamy nadzieję zakończyć w roku 2021 - informuje prezes Małgorzata Jagieluk.

Najmłodszym "dzieckiem" jest utworzony pod koniec 2020 r. Warsztat Terapii Zajęciowej w Tarnowie Opolskim. To piąta jednostka organizacyjna fundacji i pierwsza zlokalizowana poza Opolem.

- Oprócz działalności podstawowej w początkowych latach fundacja organizowała wyjazdowe turnusy rehabilitacyjne a w 2001 r. powstał Klub Olimpiad Specjalnych „Dinozaury” zrzeszający początkowo 5 uczestników WTZ, a obecnie 45 zawodników, którzy na co dzień są uczestnikami WTZ, ŚDS, ZAZ i Galerii Biały Kruk - podaje prezes Jagieluk.

Dzięki współpracy zagranicznej (od 1992 r. z Arnoldem Borowitza z Monachium oraz Stowarzyszeniem Przyjaźni Polsko-Francuskiej) fundatorzy czerpali inspiracje dla swoich działań oraz fundusze na rozwój i odbudowę po powodzi w 1997r.

Od 2010 roku przedstawiciele DOM-u współpracują z Kamilianami w Tbilisi w Gruzji. Zapłonem tej współpracy był wolontariat fizjoterapeutki Katarzyny Krzempek w ośrodku w Tbilisi. W 2011 r. w ramach współpracy z MSZ „Polska Pomoc” fundacja rozpoczęła współpracę z tamtejszym Kamiliańskim Ośrodkiem Rehabilitacyjnym.

Za swoją działalność państwo Jednorogowie zostali uhonorowani wieloma nagrodami: Lodołamacze, wyróżnienie św. Kamila, Złota Spinka nto, Order Uśmiechu. Zostali też odznaczani "Złotym Krzyżem Zasługi" przyznawanym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za zasługi dla państwa lub obywateli oraz odznaczeniem "Za zasługi dla województwa opolskiego".

Małgorzata Jagieluk podkreśla, że fundacja DOM powstała i wciąż działa dzięki determinacji państwa Jednorogów oraz rodziców, którzy ją współtworzyli z myślą o swoich dzieciach. - Nasza codzienna praca jest możliwa dzięki współpracy i przychylności ze strony samorządów, niezawodności darczyńców i partnerów, których pomoc pozwala nam wyjść obronna ręką nawet z bardzo krytycznych sytuacji. Po raz kolejny udowodnili to podczas trudnego 2020 roku! - przypomina krytyczną sytuację finansową, w jakiej znalazła się organizacja. - Dziękujemy - kończy prezes Jagieluk.